UPAŁ – intensywne oddziaływanie promieni słonecznych na nas i nasze otoczenie. Zjawisku temu towarzyszy wysoka temperatura powietrza, często przekraczająca 30 °C.
Zbyt intensywny wysiłek w czasie gorącego dnia, spędzanie zbyt długiego czasu na słońcu albo zbyt długie przebywanie w przegrzanym miejscu może spowodować uraz termiczny. Aby móc skutecznie zapobiegać podobnym przypadkom, poznaj objawy i bądź gotów do udzielenia pierwszej pomocy w takich przypadkach. Uraz termiczny może przybrać postać oparzenia słonecznego lub przegrzania.
Objawami oparzenia słonecznego są zaczerwienienie i pieczenie skóry, możliwe swędzenie, gorączka, ból głowy.
Pierwsza pomoc:
- weź chłodny prysznic,
- zmyj olejki (kremy).
- Miejsca oparzone polewaj dużą ilością zimnej wody.
- Jeśli na skórze występują pęcherze, zrób suchy, sterylny opatrunek i skorzystaj z pomocy medycznej.
Objawy przegrzania są następujące:
- osłabienie,
- zawroty głowy,
- pragnienie, nudności i wymioty,
- kurcze mięśni (zwłaszcza nóg i brzucha),
- utrata przytomności;
Pierwsza pomoc: połóż poszkodowaną osobę w chłodnym miejscu (nogi unieś na wysokość 20 – 30 cm). Poluzuj ubranie. Użyj zimnej mokrej tkaniny jako okładu do obniżenia temperatury ciała. Podawaj do picia wodę z solą, małymi łykami. Jeśli wystąpią nudności, odstaw wodę. Jeśli występują wymioty, szukaj natychmiastowej pomocy medycznej. W przypadku utraty przytomności przy wyczuwalnym oddechu i tętnie, ułóż poszkodowanego na boku.
W przypadku ostrzeżenia przed możliwością wystąpienia upałów zaleca się:
- Obserwować zmiany pogody i śledzić komunikaty nadawane przez lokalne rozgłośnie radiowe i stacje telewizyjne.
- Utrzymywać chłodne powietrze wewnątrz pomieszczeń, głównie poprzez stosowanie żaluzji, zasłon oraz urządzeń klimatycznych.
- Sprawdzić miejsce pobytu wszystkich domowników i osób z najbliższego otoczenia. W miarę możliwości poinformować ich o zbliżającym się niebezpieczeństwie.
- W godzinach od 10.00 do 17.00 ograniczyć do niezbędnego minimum opuszczanie mieszkań lub osłoniętych przed nasłonecznieniem miejsc pobytu.
- Przebywając na zewnątrz unikać miejsc nasłonecznionych. Zakładać na siebie luźno dopasowane ubiory najlepiej w jasnych kolorach. Chronić głowę przed nasłonecznieniem. Szczególna uwagę zwrócić na samopoczucie dzieci, osób starszych i osoby z widocznymi problemami zdrowotnymi.
- Spożywać zbilansowane lekkie posiłki.
- Pić regularnie duże ilości soków naturalnych i niegazowanej wody mineralnej.
- Ograniczyć spożywanie napoi alkoholowych.
- Korzystając z wypoczynku nad wodą unikać miejsc nasłonecznionych, nie schładzać raptownie ciała.
- Prowadząc pojazdy mechaniczne mieć świadomość zwolnionej reakcji na zdarzenia nagłe, odbywać częstsze postoje w zacienionych miejscach oraz spożywać duże ilości napoi.
- Bezwzględnie przestrzegać zasad bezpieczeństwa pożarowego.
- W przypadku wprowadzenia obowiązku racjonowania zużycia wody, gromadzić niezbędne zapasy przeznaczone na własne potrzeby.
- Bezwzględnie podporządkować się poleceniom wydawanym przez władze lokalne i służby medyczne, głównie tym, które odnoszą się do profilaktyki zdrowotnej oraz ograniczeń zużycia wody.
- Szukając pomocy wzywać straż pożarna (tel. 998), pogotowie ratunkowe (tel.999), policje (tel. 997) lub dzwonnic na numer alarmowy „112”.
Podczas suszy:
- zmniejsz zużycie wody. Podlewanie trawników i mycie samochodów marnotrawi wodę;